Rozmiar tekstu: - A +
Kontrast:

Rys historyczny

Początki działalności Gminnego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Kuźni Raciborskiej są nierozerwalnie związane z historią rozwoju obecnej Fabryki Obrabiarek „RAFAMET” S.A. To właśnie ten zakład w latach 1949-1960 był głównym inwestorem i pracodawcą na terenie miejscowości. Z jego też inicjatywy, w 1949 roku rozpoczęto budowę pierwszego bloku mieszkalnego przy ówczesnej ul. Warszawskiej, będącego początkiem osiedla mieszkaniowego przeznaczonego dla pracowników rozwijającego się zakładu.

W 1950 roku oddano do użytkowania pierwszy budynek nowo budowanego osiedla. W miarę budowy kolejnych bloków mieszkalnych i rozwoju osiedla, zaistniała konieczność budowy, poza innymi obiektami, również oczyszczalni ścieków wraz z siecią kanalizacji ogólnospławnej.

Oczyszczalnię i najstarszą część sieci kanalizacyjnej w Kuźni Raciborskiej wybudowano w 1955 r. W roku 1956 wieś Kuźnia Raciborska uzyskała prawa osiedla robotniczego. Rozwój zakładu oraz stały przyrost liczby mieszkańców osiedla robotniczego, stymulował inicjatywę realizacji kolejnych inwestycji. Już w 1958 roku otwarto przedszkole zakładowe, a w 1960 roku, istniejącą oczyszczalnię rozbudowano o drugie złoże biologiczne, co pozwoliło na wzrost przepustowości ciągu technologicznego oczyszczania ścieków.

W latach 70-tych inwestycje związane z rozbudową i konserwacją infrastruktury wodno-ściekowej na terenie miasta Kuźnia Raciborska, zostały niestety skierowane na „boczny tor”. Oczyszczalnia działająca od 15 lat wymagała okresowych remontów, jednak RAFAMET S.A. jako główny inwestor stymulujący w latach wcześniejszych rozwój gospodarczy miejscowości, ograniczył wydatki na dalszy rozwój gospodarki ściekowej. W pierwszej połowie lat siedemdziesiątych wybudowano cztery nowe ujęcia wody. W roku 1977 r. stan techniczny urządzeń oczyszczalni był na tyle zły, iż podjęto decyzję o przeprowadzeniu gruntownego remontu. Została sporządzona dokumentacja projektowa modernizacji i remontu obiektów oczyszczalni. Niestety brak środków pieniężnych na finansowanie projektu nie pozwolił na jego przeprowadzenie.

W kolejnych latach oczyszczalnia należąca formalnie do Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Katowicach, a funkcjonująca w ramach zakładu nr 17 w Raciborzu, ulegała dalszej degradacji. Przestarzała technologia oczyszczania nie była w stanie sprostać wymaganiom formalno-prawnym w zakresie jakości oczyszczonych ścieków odprowadzanych do rzeki Rudy. Kapitalny remont urządzeń oczyszczalni, a przede wszystkim ponowne uruchomienie złoża nr 1 a następnie nr 2 oczyszczania biologicznego, nastąpił dopiero w 1986 roku.


Wtedy wymieniono wsad złoża, zmodyfikowano sposób rozprowadzania surowych ścieków po powierzchni złoża z zastosowaniem zraszaczy talerzowych i zasiedlono nowe kultury bakterii, co poprawiło jakość oczyszczanych ścieków. Niestety efekt tych prac w postaci poprawy parametrów ścieków oczyszczonych w krótkim czasie powrócił do stanu wyjściowego. Dodatkowo przedsiębiorstwo w tym okresie (początek lat 90-tych) w ramach restrukturyzacji Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Katowicach, stał się najpierw zakładem wchodzącym w skład Rejonowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Raciborzu, następnie przez krótki czas firma funkcjonowała jako Gminne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Kuźni Raciborskiej zakład budżetowy Urzędu Miasta Kuźnia Raciborska. Następujące w tak krótkim czasie zmiany nie były obojętne dla kondycji firmy, która szczególnie w tym okresie, po latach niedoinwestowania, potrzebowała stabilizacji i wsparcia, by móc przeprowadzić konieczne remonty i dostosować jakość swoich usług do obowiązujących wówczas wymogów w zakresie jakości oczyszczonych ścieków.

W latach 1992-1993, na cele wodociągu wiejskiego Ruda Kozielska, zostały wykonane dwa ujęcia wód podziemnych, Studnia Nr 1 oraz Nr 2. Została wybudowana też stacja uzdatniania wody w Rudzie Kozielskiej oraz dwa zbiorniki buforowe na wodę, o łącznej pojemności 300 m3. W roku 1994 została utworzona spółka prawa handlowego ze 100% udziałem kapitału Gminy Kuźnia Raciborska, która przyjęła nazwę „Gminne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.”.

Po uregulowaniu spraw formalnych związanych z podziałem majątku po Rejonowym Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji w Raciborzu, działania ówczesnego Zarządu były ukierunkowane na zapewnienie dostępu wszystkim mieszkańcom Gminy Kuźnia Raciborska do wody z wodociągu miejskiego w Kuźni Raciborskiej oraz wiejskiego w Rudzie Kozielskiej. Działania te w połączeniu z determinacją władz gminnych, doprowadziły do zakończenia w roku 1997 budowy ostatniego odcinka wodociągu miejskiego w Kuźni Raciborskiej, zapewniając zaopatrzenie w wodę wszystkim mieszkańcom Kuźni Raciborskiej wraz z ościennymi sołectwami, Siedliskami, Budziskami, Turzem i Rudą.

Konieczny do przeprowadzenia remont oczyszczalni ścieków, nadal pozostawał w cieniu realizacji innych inwestycji. Wymogi stawiane przez ustawodawcę w zakresie jakości ścieków oczyszczonych wprowadzanych do wód, kontrole przeprowadzane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach oraz groźba nałożenia surowych kar pieniężnych, doprowadziły w efekcie do przeprowadzenia jej doraźnego remontu. Polegał on na wymianie pokrycia dachów na złożach. Nie miało to oczywiście rzeczywistego przełożenia na jakość oczyszczonych ścieków. W 2003 roku przeprowadzona przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska kontrola działania oczyszczalni, wykazała całkowitą niezdolność jej urządzeń do oczyszczania ścieków. Wyniki tej kontroli spowodowały nałożenie na Gminne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji kary pieniężnej, z równoczesnym odroczeniem terminu jej zapłaty na 5 lat, w trakcie których miała zostać przeprowadzona modernizacja oczyszczalni. Niestety, żadne skuteczne działania nie zostały podjęte w wyznaczonym terminie, zaś konsekwencją tych zaniechań, były płacone przez Spółkę kary.

Gmina Kuźnia Raciborska do października 2006 r. była objęta Porozumieniem Międzygminnym podpisanym w dniu 7 stycznia 2004 r., a dotyczącym programu budowy kanalizacji sanitarnej dla gmin dorzecza Górnej Odry z odprowadzeniem ścieków do istniejącej oczyszczalni w Raciborzu. Biorąc pod uwagę brak możliwości finansowania tak dużej inwestycji, oddalający się w czasie termin jej realizacji, bardzo wysokie koszty transportu i oczyszczania ścieków oraz konieczność podjęcia natychmiastowych działań w tym zakresie, na mocy Uchwały Rady Miejskiej Nr XLVI/410/2006 z dnia 20 października 2006 r., Gmina Kuźnia Raciborska wystąpiła z porozumienia i rozpoczęła realizację gospodarki wodno-ściekowej samodzielnie.

W dniu 27 kwietnia 2007 r. podpisane zostało porozumienie subregionalne w sprawie przygotowania Programu Rozwoju Subregionu w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. Porozumienie to umożliwiło w drodze bezkonkursowej, sięgnięcie samorządom po środki unijne i było milowym krokiem w drodze do zrealizowania projektu związanego z budową nowej oczyszczalni w Kuźni Raciborskiej. Wraz z pracami projektowymi podejmowane były działania nad dopracowaniem montażu finansowego całości inwestycji, który zakładał udział finansowy Gminy w realizacji tego projektu. Głównym źródłem finansowania przedsięwzięcia unijna dotacja w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Priorytet Środowisko, Działanie: 5.1 Gospodarka Wodno-Ściekowa oraz z preferencyjnej pożyczki zaciągniętej w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Pozostałe środki w ramach montażu finansowego inwestycji pochodziły z GPWiK Sp. z o.o. oraz Gminy Kuźnia Raciborska.

Drukuj Do góry