Zmiany klimatu i globalne ocieplenie
W świetle prognoz oraz scenariuszy Polska znajduje się w strefie znaczących zmian klimatu, które wpływają na styl życia i gospodarkę całej Europy i reszty świata. Zjawiska, które możemy zaobserwować, jednoznacznie wskazują na wzrost temperatury, zmiany rocznej sumy opadów, a tym samym sposobu zasilania wielu rzek oraz wydłużenie okresu wegetacyjnego. Ponadto nadal będziemy mieć do czynienia z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi takimi jak burze oraz nawalne opady – a co za tym idzie również wezbrania czy powodzie, a także silne wiatry.
Globalne ocieplenie jest zjawiskiem polegającym na podnoszeniu się średniej globalnej temperatury powietrza w odniesieniu do pewnego okresu obserwacyjnego. Skutki globalnego ocieplenia możemy zauważać już gołym okiem poprzez namacalne zmiany w środowisku, takie jak: topnienie lodowców, wydłużanie się okresu wegetacyjnego roślin i przesuwanie się stref wegetacyjnych na północ, stepowienie niektórych powierzchni czy zwiększenie częstotliwości i natężenia występowania zjawisk ekstremalnych (powodzie, susze, huragany, fale upałów, pożary, w tym pożary lasów).
Polska jest jednym z najuboższych w wodę państw Europy.
Oprócz wód głębinowych, również wody powierzchniowe stanowią surowiec do produkcji wody pitnej. Zapewniają też życie wielu organizmom wodnym, zwierzętom i ptakom. Niezbędne są w przemyśle i rolnictwie. Wymagają zatem szczególnej troski nie tylko o ich zasoby, ale także o ich jakość.
Niestety są one jednocześnie odbiornikiem dostarczanych w ściekach zanieczyszczeń wraz z zawartymi w nich związkami takim jak azot czy fosfor. Kumulacja tych związków w wodach stanowi dla nich duże zagrożenie. Przy zbyt wysokim stężeniu azotu w wodach, zachodzi proces eutrofizacji czyli wzbogacania odbiorników wody w składniki pokarmowe. Spowodowany tym wzmożony rozwój roślin, w szczególności glonów i planktonu, wywołuje niebezpieczny dla wszystkich organizmów wodnych deficyt tlenu, w wyniku którego powstają toksyczne substancje takie jak amoniak, siarkowodór, metan, przyczyniające się do starzenia się zbiorników wodnych, wypłycania ich oraz przekształcania w torfowiska. Powstający podczas rozkładu materii organicznej amoniak, ma niekorzystny wpływ na biocenozę. Spożywanie pokarmów i picie wody, w których znajdują się nadmierne ilości związków zawierających azot jest też szkodliwe dla ludzi. Musimy o tym pamiętać, korzystając ze zbiorników wodnych jako surowca do produkcji wody pitnej.
Zanieczyszczanie środowiska ściekami
Woda jest niezbędna dla naszego społeczeństwa i zdrowia. Czyste rzeki, jeziora i wody przybrzeżne są ważne dla działalności gospodarczej i wypoczynku. Pomagają również w tworzeniu tożsamości obszarów, na których mieszkamy. Jeżeli nie będą właściwie oczyszczane, ścieki mogą być bardzo szkodliwe dla jakości wody. Ich wpływ jest zróżnicowany: od zwiększonej lokalnie śmiertelności ryb do powszechnych problemów, takich jak rozprzestrzenianie się alg zagrażające całym ekosystemom, co wywołane jest nadmiernym stosowaniem nawozów przez rolników.
Unia Europejska przyjęła kompleksowe prawodawstwo, którego celem jest zapobieganie tym problemom i ochrona jakości naszych wód. Ramowa dyrektywa wodna określa ambitne środowiskowe normy jakości dla rzek, jezior, wód gruntowych i przybrzeżnych. Poszczególne dyrektywy UE zajmują się głównymi źródłami zanieczyszczeń, takimi jak ścieki komunalne i zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego w celu kontroli zanieczyszczenia u źródła.
Wody ściekowe obejmują „zużytą” wodę i ścieki z gospodarstw domowych oraz wodę wykorzystywaną przez przemysł. Nieoczyszczone wody powodują zanieczyszczanie mórz i rzek, co ma nieuniknione szkodliwe konsekwencje dla dzikich zwierząt, roślin i naszego zdrowia. Celem dyrektywy 91/271/EWG dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych jest określenie norm oraz podstawowych zasad i metod oczyszczania ścieków. Główne elementy dyrektywy są następujące:
- zagwarantowanie przez państwa członkowskie odprowadzania i oczyszczania ścieków we wszystkich miejscowościach i miastach o populacji powyżej 2000 mieszkańców;
- ustanowienie zasad projektowania, budowy i konserwacji systemów odprowadzania ścieków i oczyszczalni ścieków;
- osiągnięcie minimalnych norm funkcjonowania oczyszczalni ścieków, w tym norm środowiskowych dla oczyszczanej wody.
Ścieki, nawet po oczyszczeniu, mogą zostać wylane na obszary uznane za ważne dla środowiska lub zdrowia lub mogą mieć wpływ na większe populacje (ponad 10000). W takiej sytuacji wymagane jest dokładniejsze oczyszczanie ścieków, należy także przestrzegać bardziej surowych norm.
Kanalizacja to nie śmietnik
Kanalizacja jest tak zaprojektowana, by przyjmować ścieki z naszych domów, nieczystości sanitarne i papier toaletowy. Śmieci wrzucone do toalety mogą zapychać nie tylko sedes, ale również wewnętrzną kanalizację budynku, co może doprowadzić do cofnięcia ścieków, zalania domu lub mieszkania i stać się przyczyną poważnej awarii. Bo dla nas to awarie naszych obiektów: przepompowni lub oczyszczalni ścieków oraz uszkodzenia naszej infrastruktury.
Najczęstszą przyczyną powstawania zatorów w sieci kanalizacyjnej są błędy w użytkowaniu i niedbałość o wewnętrzną instalację kanalizacyjną. Usunięcie awarii związane jest z dużymi kosztami, którymi zostają obciążani wszyscy mieszkańcy płacąc rachunki za dostarczaną wodę i odprowadzane ścieki.
Nawet najlepiej zaprojektowana i wykonana instalacja może się zapychać, jeśli nie będziemy z niej właściwie korzystać.
Więcej informacji:
